Nr 30 — kamienica Wilczkowska, obok ratusza, narożna przy ul. Solnej, z dwuarkadowym podcieniem, zachowała najlepiej nie tylko bogatą dekorację elewacji, ale także attykę. Jej powstanie na początku XVII w. związane jest z osobą Adama Burskiego, profesora filozofii, najwybitniejszego uczonego spośród tych, którzy przewinęli się przez Akademię Zamojską. Skromny dom Burskiego został rozbudowany do wysokości II piętra w 2 ćwierci XVII w.; z tego czasu pochodzi fragment manie-rystycznej attyki (zachowanej w szczycie bocznym) z jońskimi pilastrami, wnękami wypełnionymi muszlami i okulusami w obramieniu okuciowym, przypominającym sztukę Jana Wolffa.
Dekorację fasad, oprócz attyki, kamienica zawdzięcza wczesnobarokowej przebudowie przeprowadzonej w 1. 1673—76 przez ówczesnego właściciela Jana Wilczka, rajcę zamojskiego, o czym świadczą inicjały IWRZ, aż czterokrotnie powtórzone na elewacji bocznej. Szczególnie bogato polecił Wilczek ozdobić narożnik kamienicy wydzielony pilastrami — może na wzór kamienic lwowskich. Przy narożu od strony bocznej u góry, nad inicjałem rajcy, znajduje się w owalu płaskorzeźbione popiersie jego patrona — św. Jana Ewangelisty z kielichem, wyżej Madonna na półksiężycu (Niepokalane Poczęcie) — patronka żony właściciela, Marianny. Przy narożu od frontu drugi patron rajcy — św. Jan Chrzciciel w scenie Chrztu Chrystusa, niżej zaś św. Tomasz apostoł z 3 włóczniami (herb Zamościa); pod nim herby Stanisława Koniecpolskiego, kilkuletniego posiadacza Zamościa w okresie walki o ordynację po śmierci Jana Zamoyskiego Sobiepana w 1665. Bogate obramienia okienne i fryzy wypełnione są ornamentyką wczesnobarokową o lokalnej interpretacji.
Nr 28 — kamienica Rudomiczowska zawdzięcza swe powstanie w latach czterdziestych XVII w. profesorowi Akademii Zamojskiej Hieronimowi Kołakowskiemu, następnie Bazylemu Rudomiczowi, medykowi i pisarzowi, autorowi nie wydanego dotąd pamiętnika obrazującego barwne życie Zamościa w połowie XVII w. Kamienica zachowała pierwotny układ wnętrz, częściowo przywrócony w 1956, oraz skromne, pierwotne podziały i detale architektoniczne fasady (interesujący fryz żłobkowany nad oknami II piętra) świadczące, że już w XVII w. była — podobnie jak sąsiednie — dwupiętrowa.
Nr 26 — kamienica Pod Aniołem lub Bartoszewiczów, siedziba Muzeum Ziemi Zamojskiej — to najlepiej zachowana i najbogatsza kamienica ormiańska w Zamościu. Wybudował ją zamożny kupiec ormiański Gabriel Bartoszewicz w l. 1632—34, a pomnożył jej ozdoby nieco później jego syn Jan, wójt gminy ormiańskiej. W XVII w. był to dom piętrowy z wysoką attyką.
Dwupiętrowa fasada z 3 arkadami podcienia przyciąga uwagę płaskorzeźbionymi ornamentami roślinno-zwierzęcymi o fantastycznych kształtach, przywodzących na myśl nie tylko sztukę rodzimo–manierystyczną, ale i orientalną. We wnęce na I piętrze godło kamienicy, wypukłorzeźbiona figura archanioła Gabriela z lilią. Ścianę II piętra, stanowiącą pierwotnie dolną część attyki, zdobią lwy stojące po bokach oraz fantastyczny smok pośrodku. Lwy są tu stróżami domu przed złem w postaci smoka (podobnie jak w kamienicy Celejowskiej w Kazimierzu Dolnym). Przedstawienia na fasadzie znalazły odbicie w pierwotnych nazwach kamienicy: Pod Aniołem, Pod Lwami, Pod św. Małgorzatą. W podcieniu, nad ciosowym portalem ozdobny kartusz rzeźbiony z malowanym wizerunkiem św. Jerzego na koniu (zapewne patron właściciela domu z XVIII w.). Drzwi żelazne kute z potężnym zamkiem z XVII w.
Muzeum Ziemi Zamojskiej (Okręgowe) cieszy się opinią jednego z najpiękniejszych muzeów regionalnych w Polsce.
Historia instytubji muzealnej w Zamościu liczy przeszło pół wieku. Skromne początki sięgają roku 1925; zbiory wypełniały wówczas tylko jedną salę w Domu Ludowym (gmach pofranciszkański). Statut opracowała powołana przez Sejmik Zamojski w 1926 Komisja Muzeum Ziemi Zamojskiej, do której weszli inicjatorzy i czołowi działacze regionalni: Z. Klukowski, T. Czernicki, K. Lewicki, H. Rosiński, J. Wyszyński. Wskutek trudności lokalowych zbiory muzealne zostały przeniesione w 1933 do Państwowego Gimnazjum Męskiego i do osób prywatnych, a następnie w 1936 do ratusza. Kryzys został wówczas przezwyciężony dzięki Oddziałowi Zamojskiemu Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, który utworzył z tych zbiorów wielodziałowe Muzeum Krajoznawcze (historia Zamościa, sztuka, przyroda, archeologia). W 1938 Muzeum liczyło 610 eksponatów. W czasie okupacji niemieckiej dzięki staraniom pracowników magistratu, przede wszystkim W. Kabata i T. Zaremby, zbiory ocalono przenosząc je z ratusza do obecnej siedziby.
W 1946 Muzeum zostało upaństwowione i zreorganizowane przez Muzeum Okręgowe w Lublinie jako trzydziałowe (historia, etnografia, przyroda). Z powojennych ekspozycji najważniejsze były wystawy: „Martyrologia Ziemi Zamojskiej” (1948) oraz „Dzieje Zamościa i południowej Lubelszczyzny” (1954). W okresie powojennym zbiory wydatnie pomnożono; według stanu z 1972 muzeum ma 8040 eksponatów. Najbogatszy jest dział sztuki stanowiący połowę zbioru oraz dział etnografii. Księgozbiór muzealny liczy 2427 woluminów, w tym wiele zamościanów i cennych starodruków wydanych przez oficynę Akademii Zamojskiej w XVI—XVIII w. Są też rękopisy archiwalne w liczbie 388 (m. in. oryginał przywileju lokacyjnego dla Zamościa, nadanego przez króla Stefana Batorego 12 VI 1580). Starodruki i rękopisy pochodzą głównie ze zbiorów rejenta H. Rosińskiego, zamordowanego w 1941 w Oświęcimiu. Przy Muzeum działa Oddział Stowarzyszenia Twórców Ludowych oraz Młodzieżowe Koło Miłośników Muzeum. W 1975 w związku z awansem Zamościa na miasto wojewódzkie, Muzeum zostało podniesione do rangi Okręgowego. Ekspozycja znajduje się w 17 pomieszczeniach (pow. wystawowa 500 m2) na parterze i 2 piętrach. Stała
ekspozycja, zorganizowana w 1966, obejmuje 3 wystawy: 1) Kultura Zamościa i Zamojszczyzny (parter i I piętro), 2) Kultura ludowa regionu zamojskiego (II piętro), 3) sala przyrody (parter). Wystawy czasowe odbywają się na parterze. Obiektem muzealnym są też unikalne wnętrza ormiańskiej kamienicy, z dobrze zachowanym trzytraktowym układem pomieszczeń z XVII—XVIII w., z belkowymi stropami, sklepieniami, malowidłami ściennymi, portalami i monumentalną oprawą rzeźbiarską okien.